Objectives: This cross-sectional descriptive study aimed to identify and summarize non-pharmacologic practices used by nurses to reduce or relieve postoperative pain and the effect of such practices on pain and to criticize current evidence.
Methods: Research data were acquired by searching in the “Turkish National Database of Dissertations” in January 02 to January 31, 2016. The research sample included 13 doctoral dissertations conducted in 2000–2015 in Turkey that meet the research criteria. The dissertations included were manually evaluated for the year of registry in the database, disciplines, sample group, type and objective of the study, methods used for pain management, methods for pain assessment, and results of the study.
Results: Of the dissertations, 84.6% were conducted in adult patient population and approximately half of them were quasi-experimental/experimental studies. When the dissertations were searched by methods of pain control, 80% of dissertations were performed on non-pharmacologic methods. Among non-pharmacologic methods, massage and relaxation exercises were the most widely used methods at 18.6%.
Conclusion: Non-pharmacologic pain management is an effective way to reduce pain severity and it can be independently used by nurses. Researchers of dissertations often choose non-pharmacologic practices that have no side effects, have minimum risk, are not detrimental to patients, are easy to administer, and are cost-efficient. Effective non-pharmacologic methods specific to groups by age, sex, and medical diagnosis should be identified by literature review for each non-pharmacologic method in future studies.
Amaç: Bu çalışma postoperatif ağrının azaltılması ya da giderilmesinde uygulanan hemşirelik uygulamalarını ve bu uygulamaların ağrı şiddeti üzerine etkilerini belirlemek, özetlemek, mevcut delilleri kritik etmek amacı ile kesitsel, tanımlayıcı bir araştırma olarak yapıldı.
Gereç ve Yöntem: Araştırma verileri 02-31 Ocak 2016 tarihleri arasında “Türkiye Ulusal Tez Veri Tabanı” dan yapılan araştırma ile elde edildi. Türkiye’de 2000-2015 yılları arasında yapılmış ve araştırma kriterlerine uyan 13 doktora tezi araştırmanın örneklemini oluşturdu. Araştırma kapsamına alınan tezler veri tabanına kayıt yılları, bilim dalları, örnek grubu, araştırma türü ve amacı, ağrı yönetiminde uygulanan yöntemler, ağrı değerlendirme yöntemleri ve araştırma sonuçları açısından manuel olarak değerlendirildi. Araştırma sonuçları dışındaki veriler frekans sayıları verilerek değerlendirildi.
Bulgular: Tezlerin %53.9’u Cerrahi Hemşireliği Anabilim Dalı’nda ve %61.5’i 2006-2010 yılları arasında yapılmıştır. Tezlerin %84.6’sı yetişkin hasta popülasyonunda yapılmış ve yaklaşık yarısı yarı deneysel / deneysel araştırma tipindedir. Uygulanan/ araştırılan ağrı kontrol yöntemleri açısından tezler incelendiğinde %80’inin nonfarmakolojik yöntemlerle ilgili olduğu saptandı. Nonfarmakolojik yöntemlerden masaj ve gevşeme egzersizi %18.6 oranında en sık uygulanan yöntemlerdir.
Sonuç: Nonfarmakolojik ağrı yönetimi algılanan ağrı şiddetini azaltan, hemşirelerin bağımsız olarak uygulayabileceği etkili yöntemlerdir. İncelenen tezlerde araştırmacıların genel olarak yan etkisi olmayan, hastaya zarar vermeyen, en az riske sahip, uygulanması kolay, maliyeti düşük nonfarmakolojik uygulamaları tercih ettikleri saptanmıştır. Gelecek araştırmalarda her bir nonfarmakolojik yöntemle ilgili literatür tarama araştırmalarının yapılarak, yaş, cinsiyet, tıbbi tanı gibi vb. gruplara özel etkili nonfarmakolojik yöntemlerin belirlenmesi önerilmektedir.