Botulinum toxin type A has been used clinically for the prophylaxis and treatment of various types of primary headache disorders for over 15 years. Several studies have been performed to demonstrate its mechanism of its effect. There is adequate data to support the idea that; beside its well-known effect on acetylcholine release an additional antinociceptive effect related to a possible block in one or more pain transmitters exist. Earlier open-labeled studies investigating the clinical outcome of botulinum toxin in primary headache disorders have come out with positive results on the topic however recent evidence based evaluation of data do not seem to support the widespread clinical use of this agent. In this manuscript use of botulinum toxin is reviewed with special emphasize on its mechanism of effect, injection techniques and recent evidence-based data.
Keywords: Headache, botulinum toxinBotulismus toksini Tip A 15 yıldan daha uzun süredir çeşitli primer baş ağrısı tiplerinin tedavisi ve profilaksisi amacı ile kullanılmaktadır. Bu ajanın baş ağrısı tedavisindeki etki mekanizması pek çok çalışmada incelenmiştir. Asetil kolin salınımı üzerindeki bilinen etkisine ek olarak bir veya daha fazla sayıda ağrı ile ilgili transmitterin salınımını bloke ederek antinosiseptif etki gösterdiği düşünülmektedir. Botulinum toksininin primer baş ağrılarındaki klinik kullanımını inceleyen körlü olmayan ilk çalışmalar, pozitif sonuçlar vermiştir, ancak son zamanlarda yapılan metodoloji açısından yeterli çalışmalar kanıta dayalı bir yaklaşımla incelendiğinde bu ajanın yaygın klinik kullanıma girmesini desteklememektedir. Bu derlemede botulinum toksininin kullanımı; etki mekanizması, enjeksiyon teknikleri ve konu hakkındaki kanıta dayalı veriler öncelikli olarak incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Baş ağrısı, botulinum toksini