Ağrı. 2006; 18(1): 52-58

Addition of ketamine infusion to patient controlled analgesia with intravenous morphine after abdominal hysterectomy

Alihan Pirim¹, Semra Karaman¹, Meltem Uyar², Agah Çertuğ^1
1Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Ve Reanimasyon Ad, İzmir, Turkey
²Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Algoloji Bd, İzmir, Turkey

In our study we aimed to reduce postoperative morphine consumption, prevent adverse effects of morphine, and improve analgesic quality via adding analgesic doses of ketamine infusion to intravenous morphine-patient controlled analgesia (PCA). After local ethics committee approval, 45 patients scheduled for total abdominal hysterectomy were included in the study. In the postoperative period the patients were separated into two groups randomly. After starting morphine-PCA in both groups, one group received ketamine infusion (Group K: n= 22), while the other group received saline infusion (Group S: n= 23) for 24 hours. There was no significant difference between the postoperative systolic and diastolic arterial pressures, heart rate and respiratory rate values. Visual Analogue Scale and Verbal Rating Scale measures was significantly lower in Group K (p<0.01). Total morphine consumption was higher in Group S (p<0.05). Sedation scores were significantly lower in Group K (p<0.05). When adverse effects were evaluated we found that nausea was higher in Group S (p<0.05), while there was no difference in the other side effects (p>0.05). Patient satisfaction was better in the 24th and 48th hours in Group K and was found to be statistically significant (p<0.05). Our results suggest that ketamine infusion added to opioids for postoperative analgesia, reduces total opioid requirement and prevents side effects.

Keywords: Postoperative analgesia, intravenous patient controlled analgesia, morphine, ketamine infusion

---

Abdominal histerektomilerde postoperatif analjezide intravenöz hasta kontrollü analjezi ile morfin uygulamasına ketamin infüzyonunun eklenmesi

Alihan Pirim¹, Semra Karaman¹, Meltem Uyar², Agah Çertuğ^1
1Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD, İzmir
²Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Algoloji BD, İzmir

Postoperatif analjezi amacıyla intravenöz morfin kullanımına, analjezik dozda ketamin infüzyonu ekleyerek morfin tüketimini ve morfine bağlı yan etkileri azaltmayı ve analjezik tedavinin etkinliğini artırmayı amaçladık. Total abdominal histerektomi uygulanacak 45 hasta, etik kurul izni ile çalışmaya dahil edildi. Her iki gruba da standart genel anestezi indüksiyonu ve idamesi yapıldı. Postoperatif dönemde randomize olarak iki gruba ayrılan hastalara intravenöz hasta kontrollü analjezi ile morfin yükleme dozunu takiben, 1. gruba (Grup K: n= 22) ketamin infüzyonu, 2. gruba (Grup S: n= 23) serum fizyolojik infüzyonu başlanarak 24 saat süreyle uygulandı. Postoperatif sistolik ve diyastolik arter basınçları, kalp atım hızı ve solunum sayısı açısından gruplar arasında fark saptanmazken, görsel Analog Skala ve Sözel Numaralandırma Skalası değerlerinin Grup K’da daha düşük olduğu saptandı (p<0.01). Toplam morfin tüketimi Grup S’de anlamlı olarak daha fazla saptandı (p<0.05). Sedasyon skorları ise Grup K’da belirgin olarak daha düşüktü (p<0.05). Bulantı Grup S’de daha fazla saptanırken (p<0.05), diğer yan etkiler her iki grupta da farklı değildi (p>0.05). Postoperatif 24. ve 48. saatlerdeki hasta memnuniyeti değerlendirmeleri Grup K’da daha iyi olup istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0.05). Sonuç olarak, postoperatif analjezide intravenöz HKA’de morfine ek olarak ketamin infüzyonu uygulanmasının opioid dozunu azaltıp bulantıyı önleyebileceği kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler: Postoperatif analjezi, intravenöz hasta kontrollü analjezi, morfin, ketamin infüzyonu

---

CITE